Son dönemde sahte içkiden kaynaklanan ölümler artıyor. İstanbul ve Ankara’da onlarca kişi sahte içkiden yaşamını yitirdi, yine onlarca kişi yoğun bakımda ve bir kısmı da entübe.
Üsküdar Üniversitesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mevlüt Sait Keleş, sahte içkinin tehlikelerine dikkat çekerek, metanolün insan sağlığı üzerindeki yıkıcı etkilerini anlattı.
Keleş, son zamanlarda ‘sahte içki’ denilen metanol zehirlenmesiyle çok sık karşılaşıldığını belirterek, şunları söyledi:
“Metanol içki yapımında kullanılan etanole göre biraz daha ucuz ve üretimi biraz daha kolay olduğu için, evde veya merdiven altı diye tabir ettiğimiz yerlerde üretimde kullanılıyor.
Sahte içki diye halk arasında tabir edilen metanol zehirlenmesinde en önemli özellik, metanolün vücuda girdikten sonra dönüştüğü maddeler. Asıl zehir olan onlar ve çok hızlı bir şekilde dönüşüyor. Öncelikli olarak formaldehit dediğimiz bir maddeye dönüşüyor. Daha sonra da formik asit dediğimiz başka bir maddeye dönüşüyor. Formaldehit dediğimiz maddeyi patolojik inceleme yapmak için, dokuları sabitleştirmek için kullanıyoruz. Yani bir diğer ifadeyle onları parçalamak için kullanıyoruz.”
Başta normal alkol zehirlenmesine benziyor
Metanol zehirlenmesinde ilk etapta normal içkiyi alan kişilerde görülen belirtilere benzer belirtiler meydana geldiğini ifade eden Prof. Dr. Mevlüt Sait Keleş, şunları kaydetti:
“Bulantı, kusma, şuur bulanıklığı, konuşmada peltekleşme gibi durumlar meydana gelebiliyor. İleri döneme doğru belirtiler değişiyor. Yani 1 saatten sonra belirtiler değişmeye başlıyor. Çünkü alkol ağızdan emilmeye başlar ama en çok mide ve bağırsağın üst kısmından emilir. Ve yüzde 100’e yakın emilir. Dolayısıyla hemen hepsi etki eder. Kandaki miktarı burada çok önemli. Çünkü alkolün kanda taşınması için başka herhangi bir maddeye bağlanmasına gerek yok. Direkt suda çözünür yani kanda çözünür ve bütün organlara taşınır.”
Zehirlenme durumunda ne yapılmalı?
Metanol zehirlenmesinde hızlı müdahalenin hayati öneme sahip olduğunu ifade eden Keleş, şu önerilerde bulundu:
“Eğer bir saat kadar bir zaman geçmemiş ise hızlı bir şekilde kusmalı. Ama 1 saati geçirmişse kusmanın bir faydası olmayacak. Çok faydalı olmamakla birlikte su içmeli. En azından kandaki düzeyini düşürmüş olur. Kandaki konsantrasyonunu azaltmış olur.”
Keleş, bu tür zehirlenme durumunda en kısa sürede hastaneye başvurularak, tıbbi destek alınması gerektiği konusunda uyardı.