Kadınlarda kısırlığın önemli nedenlerinden biri olan Fallop tüpü tıkanıklığı, tüplerin kısmen veya tamamen kapanması durumudur.
Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op. Dr. Numan Bayazıt, tüplerin gebelik sürecindeki kritik rolüne dikkat çekerek konuyla ilgili önemli bilgiler verdi.
Fallop tüpleri, rahmin her iki köşesinden yumurtalıklara uzanan ince kanallardır.
Yumurtlama sırasında, tüplerin uçlarındaki “fimbria” adı verilen saçaklar, yumurtayı karın boşluğundan alarak tüp içine taşır.
Döllenme burada gerçekleşir ve embriyo oluşarak rahme doğru ilerler.
Ancak tüplerin tıkanması, döllenmiş yumurtanın rahme ulaşmasını engelleyerek gebeliği zorlaştırabilir veya dış gebelik riskini artırabilir.
Fallop Tüpü Tıkanıklığının Nedenleri Nelerdir?
Op. Dr. Numan Bayazıt’a göre, tüplerin tıkanmasına en sık neden olan faktörler şunlardır:
Pelvik İnflamatuar Hastalık (PID): Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (özellikle Chlamidya) veya verem (tüberküloz) tüplerde tıkanıklığa yol açabilir.
Endometriozis: Rahim iç dokusunun tüplerde anormal şekilde bulunması, tüplerin fonksiyonunu bozabilir.
Önceki Ameliyatlar: Apandisit patlaması, yumurtalık kisti ameliyatları gibi karın içi operasyonlar tüplerde yapışıklıklara neden olabilir.
Doğuştan Gelen Anomaliler: Bazı kadınlarda tüplerin doğuştan gelişmemiş olması da bir tıkanıklık sebebidir.
Belirtiler ve Teşhis Yöntemleri
Fallop tüpü tıkanıklığı genellikle belirgin bir belirti vermeden ilerler. Ancak bazı hastalarda kronik kasık ağrıları görülebilir. Teşhis için en yaygın kullanılan yöntemler:
Histerosalpingografi (HSG): Rahim içine verilen kontrast madde ile röntgen çekilerek tüplerin durumu incelenir
Sonohisterogram: Ultrason eşliğinde yapılan inceleme, tüpler hakkında daha sınırlı bilgi verir.
Laparoskopi: Karından açılan küçük deliklerden kamera ile tüplerin dış kısmı detaylı olarak gözlemlenir.
Fallop tüpleri tahrip olduğunda, antibiyotik veya ilaç tedavisiyle eski haline dönmesi mümkün değildir. Op. Dr. Numan Bayazıt, geçmişte açık ve kapalı ameliyatlarla tüplerin açılmaya çalışıldığını, ancak tüp bebek yönteminin günümüzde daha hızlı ve etkili bir çözüm sunduğunu belirtiyor.
Özellikle Hidrosalpenks (iltihaplı tüp tıkanıklığı) sorunu olan kadınlarda, bu durum tüp bebek tedavisinin başarısını %50 oranında düşürebilir. Çünkü iltihaplı sıvı, embriyonun rahme tutunmasını engelleyebilir. Bu nedenle hastalar için iki seçenek bulunuyor:
Önce tüp bebek denemesi yapmak, eğer gebelik gerçekleşmezse ameliyat düşünmek.
Önce hidrosalpenks ameliyatı olmak, ardından tüp bebek tedavisine başlamak.
Ameliyat Seçenekleri:
Tüplerin Tamamen Alınması: İltihaplı dokunun tamamen temizlenmesini sağlar, ancak yumurtalıkların kanlanmasını bozarak yumurta rezervini düşürebilir.
Tüple Rahim Arasında Küçük Bir Kesik Açmak: Bu yöntem, tüp bebek başarısını artırırken kronik ağrısı olan hastalar için uygun değildir.