Dünya çapında hızla artan kentleşme, modern yaşamın sunduğu konforlarla birlikte ciddi sağlık risklerini de beraberinde getiriyor.
Uzmanlar, hava kirliliği, gürültü ve stresin kalp hastalıklarını tetiklediğini belirtirken, sağlıklı şehir planlamasının bu hastalıkların önlenmesinde kritik rol oynadığını vurguluyor.
Uluslararası Minimal İnvaziv Kardiyotorasik Cerrahi Derneği üyesi Prof. Dr. Serkan Durdu, dünya nüfusunun büyük bir bölümünün şehirlerde yaşadığını belirterek, kentleşmenin kalp sağlığı üzerindeki etkilerine dikkat çekti.
Dr. Durdu, hava kirliliği, gürültü ve hareketsiz yaşam tarzının kalp hastalıklarının başlıca tetikleyicileri arasında yer aldığını söyledi.
Avrupa’da yapılan araştırmalara göre, yüksek düzeyde gürültüye maruz kalan bireylerde stresin arttığı ve bunun uzun vadede kalp hastalıklarını tetikleyebileceği belirtiliyor.
Kentlerin sağlıklı yaşamı teşvik edecek şekilde planlanması gerektiğini vurgulayan Dr. Durdu, yürüyüş yolları, bisiklet yolları, yeşil alanlar ve temiz hava politikalarının şehirlerin daha sağlıklı hale gelmesine katkı sağladığını belirtti.
Örneğin, Londra ve Paris düşük emisyon bölgeleri oluşturarak hava kirliliğini azaltmayı amaçlarken, Kopenhag ve Amsterdam gibi şehirler bisiklet kullanımını teşvik ederek fiziksel aktiviteyi artırıyor.
New York’ta uygulanan sigara yasakları, trans yağ kullanım kısıtlamaları ve sağlıklı gıda politikaları, kalp-damar hastalıklarına bağlı ölümleri önemli ölçüde azaltıyor.
Dr. Durdu, tütün kontrolü ve sağlıklı beslenme programlarının büyük kentlerde sigara içme oranlarını düşürdüğünü ve bunun da kalp sağlığına olumlu katkı sağladığını vurguladı.
Teknolojinin sağlık üzerindeki rolüne de değinen Dr. Durdu, giyilebilir sağlık cihazlarının kalp atış hızını, tansiyonu ve fiziksel aktiviteleri takip ederek erken uyarı sistemleri sunduğunu belirtti.
Ayrıca, büyük veri analizleri ve yapay zeka destekli sağlık sistemleri sayesinde ani kalp krizlerine daha hızlı müdahale edilebildiğini söyledi.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Avrupa Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) gibi kuruluşlar, şehirlerde kalp hastalıklarını önlemeye yönelik çeşitli projeler yürütüyor.
WHO’nun “Sağlıklı Şehirler” programı kapsamında, şehir merkezlerinde yeşil alanların artırılması, fiziksel egzersiz alanlarının genişletilmesi ve ulaşım sistemlerinin düzenlenmesi gibi projeler hayata geçiriliyor.
CDC’nin “Million Hearts” programı ise önümüzdeki yıllarda kalp hastalıklarına bağlı ölümleri %25 oranında azaltmayı hedefliyor.