Kadın ve erkek beyinleri gerçekten farklı mı? Uzman Klinik Psikolog Zeynep Betül Alp, kadın beynine dair yaygın inanışları bilimsel veriler ışığında değerlendirerek doğru bilinen yanlışları açıkladı.
Kadın ve erkek beyinleri arasında bazı yapısal ve işlevsel farklılıklar bulunsa da, bu farkların bireysel farklılıklara kıyasla oldukça küçük olduğunu belirten Uzman Klinik Psikolog Zeynep Betül Alp, genellemelerden kaçınılması gerektiğini vurguladı.
Erkek beyninin ortalama olarak biraz daha büyük olduğunu ancak bunun bilişsel bir avantaj sağlamadığını söyleyen Alp, kadın beyninde ise iki yarım küre arasındaki bağlantıların daha güçlü olduğunu ifade etti.
Bazı araştırmaların, kadınların dil ve sosyal becerilerde daha güçlü, erkeklerin ise mekânsal algı ve motor becerilerde daha başarılı olduğunu gösterdiğini aktaran Alp, ancak bu durumun her birey için geçerli bir kural olmadığını belirtti:
“Kadın beyni, daha fazla bağlantısallık gösterdiği için bilgi işleme süreçlerinde daha esnek olabilir.
Öte yandan, erkek beyninde belirli bölgeler arası bağlantılar daha yoğun olabilir, bu da görev odaklı bilişsel süreçleri destekleyebilir.
Ama bu farklar bireyler arasında büyük ölçüde değişiyor.”
Kadın beyninin hormonal değişimlerden doğrudan etkilendiğini belirten Alp, östrojen ve progesteron gibi hormonların bilişsel ve duygusal süreçleri değiştirebileceğini ifade etti. Örneğin:
Adet döngüsü sırasında dikkat ve hafızada dalgalanmalar olabilir.
Hamilelikte beynin bazı sosyal biliş alanlarında değişiklikler görülebilir.
Menopoz döneminde ise hafıza, dikkat ve bilişsel esneklik etkilenebilir ancak bu durum kalıcı değildir.
Kadınlar Gerçekten Daha İyi Çoklu Görev Yapabilir mi?
Kadınların aynı anda birden fazla işi yapma konusunda daha başarılı olduğu yönündeki inanışa değinen Alp, bunun biyolojik bir üstünlükten çok sosyal rollerle ilişkili olabileceğini belirtti:
“Birden fazla işi aynı anda yapmaya çalışmak, hem kadınlarda hem erkeklerde dikkat dağınıklığına neden olabilir.
Ancak kadınlar sosyal roller ve yaşam deneyimleri nedeniyle çoklu görev yapmaya daha fazla alışkın olabilirler.”
Kadınların toplumsal olarak yönlendirildiği alanların beyin gelişimini etkileyebileceğini ifade eden Alp, kız çocuklarının dil ve iletişim odaklı oyunlara, erkek çocuklarının ise mekânsal becerileri geliştiren aktivitelere yönlendirildiğini söyledi.
Bu durum, beyin plastisitesi sayesinde uzun vadede yeteneklerde farklılıklar yaratabiliyor.
Ancak Alp, bu farkların biyolojik değil, çevresel olduğunu vurguladı.
Uzman Klinik Psikolog Zeynep Betül Alp, kadın beyni hakkında yaygın mitleri sıraladı:
Duygusal olmak mantıksız olmak anlamına gelmez: Kadınlar sosyal olarak duygularını daha fazla ifade etmeye teşvik ediliyor olabilir ancak bu, mantıklı düşünemedikleri anlamına gelmez.
Matematik ve bilim yeteneği cinsiyete bağlı değildir: Kadınların mühendislik veya bilimde az temsil edilmesi, biyolojik değil toplumsal bir durumdur.
Kadınlar daha konuşkan değildir: Kadınların dil merkezleri daha aktif olabilir, ancak konuşkanlık bireysel ve kültürel faktörlere bağlıdır.
Sonuç olarak, kadın ve erkek beyinleri arasındaki farklar genellikle sanıldığından çok daha küçüktür. Bireysel farklılıklar cinsiyet farklarından daha belirgin olup, kadınlara eşit fırsatlar sunulduğunda her alanda başarılı olabilecekleri bilimsel olarak kanıtlanmıştır.