6 Şubat depremleriyle büyük yıkım yaşayan Malatya'da, depremzedelerin yaralarını sarmak için başlatılan konut inşaatları, yeni bir tartışmanın merkezine oturdu. Deprem konutlarının yapımının devam ettiği İkizce mahallesindeki vatandaşların tapulu arazilerine kamulaştırma işlemi yapılmadan el konulduğu iddia edildi.
Malatya'nın Yeşilyurt İlçesi İkizce Mahallesi, 6 Şubat 2023 tarihinde yaşanan büyük depremin ardından önemli bir misyon üstlendi. Depremzedelere ev sahipliği yapan mahalle halkı, zorlu süreçte büyük fedakrlık gösterdi. Ancak, TOKİ'nin başlattığı yeni projeler ve kamulaştırma işlemleri ile ilgili ciddi mağduriyetler yaşanıyor.
'Sorumlusu kim olacak?'
İkizce Mahalle Muhtarı Memet Tanrıverdi, malatyanethaber.com.tr'ye verdiği röportajda, mahallelerinde yaşanan bu süreci ve halkın yaşadığı mağduriyeti şu sözlerle aktardı:
‘Depremde büyük bir yıkım yaşayan Malatya, İkizce Mahallesi olarak bizler de depremzedelere ev sahipliği yaptık. Burada hiçbir zaman sesimizi çıkarmadık. Fakat şu anda, TOKİ projelerinin başladığı gün, ciddi bir mağduriyet söz konusu. 17 Ocak'ta, mahallemizdeki bazı yerlerde iş makineleriyle kazı çalışmaları yapıldığını gördük. Bu alanların kamulaştırılmadan ve bize haber verilmeden iş makineleriyle kazılmaya başlanması, büyük bir huzursuzluk yarattı. Olayın büyümesine, bir kavganın çıkmasına neden olabilirdi. Allah korusun, biri zarar görseydi, bu durumun sorumlusu kim olacaktı?’
'Mahallede 240 tapuya el konuldu'
Tanrıverdi, mahallelerinde 7-8 yıllık bir geçmişin ve kültürün bulunduğunu belirterek, ‘Burada yaşayan insanlar yıllardır bu topraklarda yaşıyor, evler kurdu. Şimdi, bu insanları çıkarıp, evlerini yıkıp, konteyner yapmayı planlıyorlar. Bu, vicdanlı bir yaklaşım değil’ dedi. Mahallede 240 tapuya el konulduğuna dikkat çeken Muhtar, halkın çok büyük bir mağduriyet yaşadığını ve bunun çözülmesi gerektiğini belirtti.
Tanrıverdi, yapılan projelerin de yanlış olduğunu ifade ederek, ‘Projeler baştan yanlış yapıldı. O dağlara evler yapıldı, insanlar gitmek istemedi. Şimdi orayı kurtarmak için bazı insanlara ev yaparken, diğer insanları mağdur etmek, asla doğru değil’ şeklinde konuştu.
Tanrıverdi, mahallede yaşanan sorunları Ankara'ya kadar ilettiklerini belirterek, ‘Deprem konutları yapılacağı söyleniyor, fakat bu işin depremle hiçbir alakası yok. İş merkezleri yapılacağı belirtiliyor. Bu durumu Ankara'ya kadar ilettik, ama kimse bizim sesimizi duymuyor. Altay Kışlası, Çakmak Kışlası gibi alternatif alanlar varken, neden burada özel mülkiyete el koyuluyor?’ diye sordu.
Yol ve altyapı sıkıntılarının da mahalle halkı tarafından uzun süre çekildiğini belirten Tanrıverdi, ‘Yollarımız ağır tonajlı araçlar nedeniyle tarla haline döndü, insanlar toz ve toprak nedeniyle büyük sıkıntı yaşadı. TOKİ bitince yol yapacaklarını söylediler, ama bunun için çok uzun süre beklemek zorunda kaldık’ dedi.
'Yeşilyurt'un tüm yükünü İkiceye'ye kestiler'
Tanrıverdi, mahallelerinde yaşadıkları sıkıntıları ve çözüm bekleyen sorunları dile getirerek, ‘Biz bu süreç içerisinde hiçbir zaman devlet kapısında mahkemeye vermeyiz. Kendi işimizi kendimiz hallederiz. O zaman söylememize rağmen insanlarımız çok tedirğin. Bir 200 metre yürüsünler. Yürüyüş yaptıkları zaman sağa sola zarar verdikleri zaman bizim insanlarımız o şeyde değil. Onu bile çok gördüler. Müsaade etmediler. Onlarda kendilerine göre haklı olabilirler ama bizde çevreye zarar verme gibi bir zihniyet olmaz. Bizler her nereye gidersek, şöyle bir durumla karşılaştık. 'Arkadaşlar haklısınız'. Haklıyız ama haklı olmanın karşılığı ne? Haklılığın karşılığında bize ne tanıyacaksınız? Malatya'da iki büyük ilçe var. Biri Yeşilyurt, biri Battalgazi. Yeşilyurt'un tüm yükünü, tüm faturasını İkiceye'ye kestiler’ diyerek sözlerini tamamladı.
'Depremzedelerin mülkiyet hakkı ihlal ediliyor'
İkizce mahallesi sakinlerinden Avukat Hasan Birdal Yılmaz, mahallede yaşanan süreçle ilgili hukuki boyutunu ve taşınmaz sahiplerinin yaşadığı mağduriyetleri dile getirdi. Yılmaz, ‘Bu yapılan işlemler 7452 sayılı Kanunun 2. Maddesinin 7. Fıkrasına göre yapılmış olsada, burada kamu yararı hususu tartışmaya açıktır. İdare, deprem konutları yapıldığını söylüyor ama diğer taşınmaz sahibi depremzedelerin mülkiyet hakkı ciddi şekilde ihlal ediliyor’ dedi.
Yılmaz, süreçte birçok yetkiliyle görüştüklerini belirterek, ‘Acele kamulaştırma kararından dönülemeyeceğini, yargı yolunun açık olduğunu tarafımıza bildirildi. Ancak yargı yoluna başvurmanın bazı problemleri var. Özellikle yürütmeyi durdurma talep ettiğimizde bunun hukuki ve fiili fayda sağlamayacağını düşünüyoruz. Çünkü çoğu taşınmaza artık girilmiş, inşaat faaliyetlerine başlanmış durumda’ ifadelerini kullandı.
Yılmaz, İkizce halkının, depremzedelere konut sağlanması için yapılan fedakarlıkların ardından, şimdi taşınmazlarını vermek istemediğini vurgulayarak, ‘İkizce halkı, depremden sonra TOKİ inşaatları nedeniyle birçok fedakarlıkta bulunmuştur. Ancak şimdi taşınmazlarını verme fedakarlığını göstermek istemiyorlar. Buranın kendine has bir tarihi ritüeli ve yüzyıllardır gelen bir kültürü var. Bu projelerle birlikte, İkizce'nin komple tarihten silineceğini düşünüyoruz.’
İkizce mahallesi sakinleri, seslerini köy girişindeki bekleme alanına kurdukları çadırların yanındaki tellere 'Arazimizi almayın, Geleceğimizi Çalmayın!' sözlerinin yazılı olduğu pankartı astılar.
'Her şeyi aldınız?'
İkizce Mahalle Sakinlerinin yakınlarından Ali Çalışkan, TOKİ projelerinin köy yollarına ciddi zararlar verdiğini belirterek, ‘TOKİ yapılıyorsa, kendisine yol yapması lazım. Köy yolu çalışılmaz hale geldi. Tüm toz, topraklar, burada hayvancılık yapılıyor, arıcılık yapılıyor. Kayısıcılık yapılıyor. İnsanların sağlığı maalesef bunu hiçe saydılar. İkizce (Hacova)'yı bitirmeye başladılar. Bizler dedik ki? Beydağı'nın yeri var. Şoför Okulu'nun yeri var. Neden hep buraya? Malatya'nın hiçbir köyünde böyle gasp yapılmamıştır. Her şeyi aldınız? Merayı, hazine arazilerini aldınız? İnsanlar bir gece duydu? Özel mülklerine el konulmuş? Kamulaştırmasız el koymak? Bu nedir gasptır. Buna bir çözüm bulmaları lazım’ dedi.
'Arazilerimiz Tekrar Bize Verilsin'
İkizce mahallesi sakinlerinden emekli öğretmen Muharrem Aslan Kan, ‘Arazilerimizin kesinlikle hiçbir maddi değeri ölçülmeyecek bir olay yaşanıyor. Bizler depremi yendik tam o psikolojide çıkacağız. Devlet bize ikinci bir deprem yarattı. Buralar giderse anılarımız gidiyor. Bizler kimliksiz kalacağız. Buna kesinlikle müsaade etmiyoruz. Tek bir talebimiz var. Arazilerimizin tekrar bize verilmesi. Hukuki olarak mücadelemize devam edeceğiz’ ifadelerini kullandı.
'İş yerimi terk etmek istemiyorum'
İkizce sakinlerinden Esnaf Şahin Erdal ise, iş yerini terk etmek istemediğini belirterek, ‘Depremden sonra İkizce'ye taşındım. İş yerimde burada. Depremden sonra burası şantiye alanına dönünce tekrar merkeze taşınmak zorunda kaldım çünkü şantiye alanında yaşam zordu. İş yerimi İkizce'de sürdürmek zorundaydım. İkizce'nin girişinde sağ tarafında olan tapulu alanlarla birlikte benim dükkanımı da TOKİ konut amacıyla ihaleye verdi. Son zamanlarda benim de buradan çıkmam isteniyor. Bir belirsizlik var. Nereye gideceğimi, ne yapacağımı hiç bilmiyorum. İş yerimi terk etmek istemiyorum’ dedi.